TENİS SPORURize Kaçkar Tenis Kulübü
Tenis nedir, tenis kelimesinin
anlamı nedir diye baktığımızda sözcük kökeni Anglo-French (İngiliz-Fransız) olan
“tenetz” sözcüğüne dayanır. Tenetz kelimesinin sözlük karşılığı ise “bekle ve
yakala” olarak karşımıza çıkar.Tenis, raket ve top ile oynanabilen bir spor türüdür. Tek kişi oynanabildiği
gibi 2 ya da 4 kişi ile takım oluşturularak da oynanabilmektedir. Buradaki en
temel amaç, topu raket aracılığıyla karşı tarafın yani rakibin sahasına
atmaktır. İlk olarak Fransa’da el ile oynan bir oyuna dayanan tenis, Tenis 1874 yılında İngiliz subayı Wingfield tarafından bulundu ve Sphetristike adı verildi. Bugün de dünyanın birçok ülkesinde oynanan bir spor haline gelen tenis sporunun özel günü de vardır. Her yıl mart ayının ilk pazartesi Dünya Tenis Günü olarak kutlanır. Türkiye’de ilk tenis 1900 yılında İngilizler tarafından oynanmıştır. Tenis, kort denilen dikdörtgen bir zemin ve ortasında file bulunan bir alanda oynanır. Bu nedenle tenis sporu, kort tenis şeklinde adlandırılabilir. Ancak tenis denilince akla ilk olarak masa tenisi gelebilmektedir. Oysa ki birbirlerinden farklı kurallara ve oynayış tarzına sahiptirler. Tenis belli başlı kurallar dahilinde oynanabilen bir spordur. Kurallara uygun olarak tenis oynamak, sadece oyun stratejisi geliştirmek açısından değil aynı zamanda tenisten yeterince keyif alınmasını da sağlar. Böylece tenis sporuna hâkim olmak da kolaylaşır.Özel biçimde düzenlenmiş sahada (kort) raketler ve toplarla yapılan (2 yada 4 kişiyle) spor. Tenis kondisyon gerektiren aynı zamanda bütün kas gruplarını çalıştıran bir spordur. Çoğunlukla 3 olmak üzere, 3 veya 5 set halinde oynanan tenis, servis atışı adı verilen ilk vuruş ile başlar. Oyuncular, tenis raketi ile servis atışı yaparak topu sahanın ortasındaki filenin üzerinden rakip takımın sahasına geçirmeyi amaçlar. Servis, sahanın orta çizgisinin sağındaki bölge hizalanarak sahanın dışından yapılan bir vuruştur. Servis yapan oyuncunun atışı çapraz bölgeye atması gerekir. Bu nedenle servisi karşılayacak kişi de çaprazda durmalıdır. Servis kullanan oyuncu topun fileye değmemesini sağlamalıdır. Eğer top fileye değerse sayı rakip takımın olur. Öyle ki fileye değen top karşı sahaya da geçemez ise “çift hata” denilen bir hata ortaya çıkar. Ayrıca, eğer top ikiden fazla sekerse sayıyı topa vuran taraf kazanır fakat top dışarıya düşerse sayıyı topu karşılayacak olan takım alır. Bir seti tamamlayabilmek için 6 sayının alınması gerekir. 6 sayıya ulaşan seti kazanır. Fakat 6-0'lık ya da 6-5'lik bir oyun bitemez çünkü arada 1 sayı farkı bulunur. Bu nedenle ya berabere bitmesi gerekir ya da karşı tarafın rakibi ile arasında en az 2 sayı fark olması gerekir. Öte yandan set 5-5 biterse oyun uzatmaya gider ve uzatma sonucunda kazanan belirlenir. 0-0 ile başlayan skor, her sayıya karşılık 15 puan eklenerek ilerler. Kısacası ilk sayı 15, ikinci sayı 30 ve üçüncü sayı ise 40 puan olarak belirlenir. Eğer oyun 40-40 eşit sayıda olursa ekstra sayı avantajı denilen bir durum oluşur. Sonuç olarak avantajı alan oyunu kazanır. Ayrıca oyuncuların tek sayılı oyunlarda saha değiştirmesi gerekir. Eğer setin bitiminde toplam oyun sayısı çift sayı ise bir dahaki setin ilk oyunundan sonra da saha değiştirilir. Kısacası tenis oyununda temel kural, topu file üzerinden karşı takımın sahasına atabilmektir. Eğer rakip topa yetişemezse ve top iki kere sekerse sayı kazanılır. Buna ek olarak top rakibin vücuduna değdiği taktirde de sayı elde edilir.Her spor dalında olduğu gibi teniste de bazı özel terimler bulunmaktadır. Servis, forehand (sağ vuruş) ve backhand (el arkası vuruş) bu terimlerden en çok kullanılanlarıdır. Öyleyse temel olarak teniste kullanılan bazı terimler nedir bakalım. Servis: Tenis maçını başlatan vuruşa denir. Oyuncu, arka çizginin gerisinde durarak çizgiye basmadan servis atar. Servis için topu karşı tarafa atan kolun yukarıya uzanarak atış pozisyonuna gelmesi gerekir. Forehand: Tenisteki en temel terimlerden olan forehand sağ el ile oynayanların topa sağ taraflarından, sol el ile oynayanların ise sol taraflarından yaptıkları bir vuruş tekniğidir. Backhand: Bu terim oyuncunun raketi tuttuğu ele göre, elinin arkasıyla yaptığı vuruşa denir. forehand atışa göre biraz daha profesyonellik gerektirir. Ace: Serviste direkt kazanılan sayı ace olarak adlandırılır. Diğer bir deyişle top rakibe değmeden sayı olursa ace olur. Tie-Break: Berabere biten oyunlarda kazananın belirlenmesi için yapılan uzatmalara denir. Tiebreak esnasında puanlama 15, 30, 40 şeklinde değil; 1, 2, 3, … şeklinde ilerler. En az 7 puana ulaşan ve karşı taraf ile arasında en az 2 sayı bulunan kazanır. Tenis topu: Tenis oynamak için özel olarak tasarlanan ve 6.7 cm büyüklüğünde olan bu top genellikle sarı renkte üretilir. Bu toplar lifli yapısı olan bir keçe ile kaplanır. Tenis topunun kaplamasında keçe kullanılmasının nedeni topun aerodinamik yapısına katkı sağlamaktır. Tenis topunu alt ve üstten çevreleyen iki adet kalın beyaz çizgi bulunur. Sağlıklı yaşam için sporun şart olduğunu hepimiz iyi biliriz..Yaşınıza uygun bir spor yapmakta en doğrusu tabi. Hareketsiz bir anda kalp 5 litre kan pompalar ve bunun 1 litresi kaslara gider. Buna karşılık hareket eden bir insanda pompalanan kan miktarı 25 litredir. Bunun 20 litresi kaslara gider. Kalp kasları genişler,çeperleri büyür ve daha fazla kan toplayıp pompalayabilir. Bu sayede damarlarda daha fazla kan dolaşır. Standart Tenis Sahası Nasıl Olmalıdır?Profesyonel standartları karşılayan bir tenis sahasının şekli dikdörtgen olmalıdır. Kortun uzun kenarı 23,77 metre ya da 78 feet uzunluğunda; kortun kısa kenarı da 10,97 metre ya da 36 feet genişliğindedir. Kortun bu boyutları çiftler müsabakasında kullanılır. Tekler müsabakalarının yapılacağı sahaların ölçüleri ise, uzunluk 23,77 m ve genişlik 8,23 m olacak şekilde olmalıdır. Tek fark genişlik ölçüsünde olup, diğer tüm ölçüler aynıdır. Çizgiler tekler ve çiftler için aynı alanda çizilebilir. Kort içerisinde 8,23 metre ya da 27 feet genişliğinde olan bir çizgi daha bulunur. Bu çizgi ise tekler müsabakalarında kullanılan kort alanının belirlenmesinde kullanılır. Kort genişliğini belirleyen çizgiler sınır çizgisi olarak adlandırılırlar. Bu çizgilerin ortasındaki küçük işaretlere çilekeş adı verilir ve bu çizgilerin kalınlığı 2,5-5 cm arasında olmalıdır. Servis çizgileri ile yan çizgiler arasında kalan alanı iki eşit parçaya bölerek servis sahalarını oluşturan çizgiye orta servis çizgisi veya orta işareti denir. Bu sınırın genişliği 5 cm ve uzunluğu 10 cm olmalı, ana çizgilere dik bir şekilde çizilmelidir. Tenis sahası 1,07 metre ya da 3 1/2 feet yüksekliğinde iki direğin üzerine takılan çelik tel ya da ağlarla ikiye ayrılır. 11,89 metreden ayrılan tenis sahasını ayırmak için kullanılan ağlar gergin olmak zorundadır. Ağların arasından top geçmemeli ve direklerin arası tamamen doldurulmalıdır. Tenis sahasında kullanılan ağın yüksekliği direklerde 1.06 mt, ortada 0,914 metre ya da 3 feet olarak belirlenir. Ağ açıklıkları 4 cm olup 2,5 mm lik tellerle örülmüştür Bu ağı tutan çelik telin üzerinden geçerek sabitlenen ve orta bant adı verilen bir aksam ile ağın yüksekliği ve gerginliği ayarlanabilir. Ağın üzerinde bulunan çelik tel bir ağ bandı ile örtülmelidir. Ağ bandı ve orta bandın rengi ise beyaz olmalıdır. Tenis Sahası (Kort) Yüzey Türleri Toprak kort: Yüzeyi kırmızı kille kaplı,kırık taş ve
tuğla katmanlarından oluşan kort türüdür. |
TENİS SPORUNDA RAKET SEÇİMİ |
Tenis raketi seçimi yapabilmek bilgi gerektirir. Yirminin üzerinde marka ve yüzlerce modelin olduğu bir seçenek listesi başınızı döndürebilir. Bu kadar geniş ürün seçeneğinin ve fazla seçim kriterinin olduğu bir konuda kendiniz için en doğru raketi seçebilmeniz bazı temel kavramlara vakıf olmanızı gerektirecektir.Tenis Raketinde : Raketin ağırlığı , Raketin denge noktası ,Kafa büyüklüğü, Kordaj sıklığı ve Grip ölçüsü çok önemlidir. Denge, ağırlığın raket üzerindeki dağılımını temsil eder. Denge noktasından itibaren bazı raketlerin sapı bazılarının da baş kısmı ağırdır. Bunların dışında ağırlığın dengeli olarak dağıtıldığı raketler de vardır. Raketin denge ağırlığını ölçmek için parmağınızı raketin ortasına koyup gözleme ipucu pek mantıklı değildir. Bu nedenle aldığınız raketin denge ağırlığının ne olduğunu bilmek, sizi ilkel ve her zaman işe yaramayan yöntemlerle uğraşmaktan kurtarabilir.Raket seçimi yaparken dengeyi belirlemek, swing esnasındaki konforunuza göre değişir. Ağır kafa raketler daha zor kontrol edilirler fakat fazladan güç uygulama konusunda başarılıdırlar. Hafif kafa raketler ise kolay kontrol edilir ancak güç uygulama konusunda yetersiz kalır veya sizden fazladan efor sarf etmenizi beklerler. Bir oyuncu olarak raketi yeterince kontrol edebiliyor fakat vuruşlarınız konusunda sorun yaşıyorsanız ağırlık dengesi kafada olan raketleri tercih etmelisiniz. Güçlü vuruşlar yapmayı başarıyor ve fakat kontrol eksikliği yaşıyorsanız da hafif kafa raketleri tercih etmelisiniz. Denge noktası 33 cm olan raketler dengeli; 33’den küçük olanlar kafa hafif 33’den büyükler de kafa ağır raketlerdir. Yeni başlayanlar için raket dengesi nasıl olmalıdır? Yeni başladığınızı ve kontrol eksikliğinizi düşünerek orta dengeli veya hafif kafa dengeli raketleri tercih etmelisiniz. Bu sayede bileğiniz ve kolunuzu ağır kafa raketler kadar zorlamayacaksınız. Aksi halde bazı spor yaralanmaları veya tenisçi dirseği gibi geçici rahatsızlıklar yaşamanız kaçınılmaz olacaktır. RAKET AĞIRLIĞI Ağır bir raketi hareket ettirmesi daha zor olur ve
raketle ani hareketler yapmanız zorlaşır, Raketler genelde 250-350 gram arasındadır. 250-280 gram raketler için hafif. 280-310 gram için orta 310 gramdan büyük raketler için ağır diyebiliriz. RAKET BOYU Tenis raketlerinin boyu maximal limitlerin içinde kalmak
şartıyla, RAKETİN DENGE NOKTASI İşaret parmağınızı tam raketin kafası
ile boynunun birleştiği yere koyduğunuzda eğer kafa tarafı aşağı eğiliyorsa buna
kafa ağır (head heavy), RAKET KONTROLÜ Kafa ağır raketler, topa daha fazla güç aktarırken,
kontrol etmesi daha zordur. RAKET KAFASI Genelde denge noktası 33cm olan raketler dengeli. KAFA BÜYÜKLÜĞÜ Büyük kafa
raketlerde (105 inç ve üzeri) sweetspot, yani vuruşlarda topa optimum güç ve
kontrol sağlayan nokta daha büyüktür. Bu nedenle yeni oyunculara 110 inç kafa raket önerilir. Ustalaştıkça 105, 102, 98,93 kafa raketleri kullanmaya başlamalısınız. KORDAJ SIKLIĞI Raketin
içindeki tellere kordaj denir GRİP ÖLÇÜSÜ Grip, raketin sap kalınlığıdır.Grip, raketinizin sap kalınlığını tanımlamak için küçükten büyüğe olmak üzere 1, 2, 3, 4 ve 5 olarak numaralandırılan kalınlık ölçüsüdür. İdeal grip ölçünüzü bulmak için raketi elinize aldığınızda parmaklarınız avucunuzla kavuşmamalı ve fazla boşluk bulunmamalıdır. Grip’i elinize aldığınızda 1 parmağınız kadarlık boşluğun olması yeterlidir. İDEAL RAKET Genel kural raketi elinize aldığınızda parmaklarınız ve avucunuz
birbirine temas etmeyecek kadar az bir boşluk kalmalıdır. • Düşük Sertlik - 60 ve aşağısı BAŞLANGIÇTA Teniste bilinmiş markaların ucuz raketleri ile başlanabilir. Bunlardan bazıları: Head, Wilson, Babolat, Dunlop, Prince ve diğer raket fiyatları için tıklayın |