Tanım : İrtifak hakkı Medeni Kanun ve ilgili diğer kanunlarla tanımlanan hakların, ilgili taşınmaz malların harita ve belgelerinde gösterilmesi ve tescil için yapılması gereken işlemlerdir

İstenen Belge ve Bilgiler :

1. Taşınmaz malın tapu senedi veya tapu kayıt örneği,
2. Taşınmaz mal malikinin kimliği veya temsilcisinin vekaletname örneği ve kimliği,
3.  
   • Taşınmaz mal malikinin temsilcisi vasi veya kayyım ise mahkeme kararı ve kimliği, veli ise vukuatlı nüfus kaydı örneği ve kimliği,
   • Talep sahibi şirket, vakıf dernek veya kooperatif temsilcisi ise, yetki belgesi ve kimliği,
   • Taşınmaz malın sahibi ölmüş ise talepte bulunanların mirasçı olduklarını gösterir veraset belgesi ve kimliği,
   • İrtifak hakkı geçiş güzergahının ilgililerince zeminde işaretlenmiş olması veya proje üzerinde belirtilmesi gerekir.
   • Belediye encümeni veya il idare kurulu kararı.

İzlenecek yol :

1. Yukarıda belirtilen belgelerle blrlikte kadastro müdürlüğüne sözlü olarak talepte bulunulur.
2. Talepte hangi parsel lehine, hangi parsel aleyhine irtifak hakkı tesis edileceği açıkca belirtilir
3. Kamu Kurum ve Kuruluşlarının talepleri resmi yazı ile yapılır.
4. Kadastro müdürlüğünce istem belgesi ve başvuru fişi düzenlenir. Resmi taleplerde başvuru fişinin düzenlenmesine gerek yoktur.
5. İlgililer başvuru fişinde belirtilen gün ve saatte temin edecekleri taşıt ile birlikte irtifak hakkı ölçüsü için görevlendirilen kadastro elemanlarını taşınmaz malın mahalline götürür.
6. İlgilileri tarafından zeminde işaretlenen irtifak hakkı geçiş güzergahı ölçülür. Geçiş güzergahının projede gösterilmiş olması halinde, güzergahın paftaya işlenmesi için gerekli ölçüler yapılır. Ölçü işlemlerinden sonra irtifak hakkı ile ilgili olarak düzenlenen değişiklik tasarımının imar yasası ve yönetmeliklerine uygunluğunun onayı için taşınmaz malların bulunduğu yere göre, belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediye başkanlığına, belediye ve mücavir alan sınırları dışında ise il makamına (İl idare kurulunun olumlu kararının alınması ve onay için) bir üst yazı ile gönderilir
7. Değişiklik tasarımı 2 nüsha olarak düzenlenir. Onaydan sonra bir nüshası kadastro müdürlüğüne iade edilir.
8. Kamulaştırma Kanunu'na göre yapılacak irtifak hakkı tesislerinde belediye encümeni ve il idare kurulu kararı alınmaz.
9. Belediye ve Valilikten olumlu karar geldikten sonra, değişiklik tasarımına uygun olarak görevli kadastro elemanlarınca;
   • Kadastro görmeyen yerlerde, kadastro müdürlüğü ve tapu sicil müdürlüğü için 2 nüsha tescil bildirimi düzenlenir.
   • Kadastro gören yerlerde Gene Müdürlük/Bölge Müdürlüğü, Kadastro Müdürlüğü ve Tapu Sicil Müdürlüğü için 3 nüsha tescil bildirimi düzenlenir.
10. Düzenlenen tescil bildirimleri ve eklerin tescil için tapu sicil müdürlüğüne gönderilir.

İşlemin Mali Yönü :
İrtifak hakkı işleminde hizmet bedeli, ilgilisi tarafindan Döner Semaye İşletmesi Saymanlığına yatırılır. Döner Sermaye hizmet bedeli alınmaması gereken taleplerde; istem belgesinin 'tutarı" bölümüne taşınmaz malın cinsi yazılır (okul yeri, hükümet binası vb.). Düzenlenen tescil bildirimlerinin aslına yapıştırılmak üzere Damga Vergisi Kanunu'na göre damga pulu ilgilisince temin edilir.