ASANSÖR TEKNİK BİLGİLERİ
Asansör Bilgileri Periyodik Kontrol (Formlar ve bilgiler) Asansör Bakım İşletme Değişikliği Asansör Bakım İşletme Yönetmeliği
Sözleşme Örneği Asansör Yönetmeliği Asansörlerle ilgili TSE Standartları MMO Asansör Kontrol Merkezi
Asansör Basın Bildirisi Şartname Asansör Belediye Yazı Asansör Kontrol Formları
Asansör Ölçüleri Asansör Güvenlik Sistemleri Asansör Terimleri Asansör Standartları
ASANSÖR ÖLÇÜLERİ (TS 863)

Konutlar

Taşıma Kapasitesi kg 320 400 630 10
Anma Yükü kişi 4 5 8 13
Kabin Alanı min 0,79 0,98 1,45 2,15
max 0,95 1,17 1,66 2,40

İş Yerleri

Taşıma Kapasitesi kg 630 800 1000 1250
Anma Yükü kişi 8 10 13 16
Kabin Alanı min 1,45 1,73 2,15 2,57
max 1,66 2 2,40 2,90

Yük Asansörü Taşıma Kapasitesi

KG

630 1000 1600 2000
Kabin Ebatları Genişlik 1100 1300 1500 1500
Derinlik 1400 1750 2250 2700
Yükseklik 2200 2200 2200 2200
Durak Kapıları Genişlik 1100 1300 1500 1500
Yükseklik 2100 2100 2100 2100
Kuyu Ebatları Genişlik 2100 2400 2700 2700
Derinlik 1900 2300 2800 3200

İNSAN ASANSÖRLERİ

İnsan taşıma amaçlı üretilmiş asansörlerdir. Asansörün tasarımında konfor-rahatlık, hız, dekorasyon, kullanım ve birçok detaylar göz önüne alınır. Taşıma Kapasitelerine göre insan asansörleri; 240 Kg, 320 Kg, 400 Kg, 630 Kg, 800 Kg, 1000 Kg, 1200 Kg, 1600 Kg kapasitelerdedir.

Asansörde Talebinize ve Asansör Kuyusuna Uygun Olarak;
● Tam Otomatik Teleskopik veya Merkezden Açılan kat kapı seçenekleri, (asansör kuyusunun genişliği uygun olmadığı durumlarda manüel kapıda kullanılabilir)
● Tam Otomatik Teleskopik veya Merkezden Açılan kabin kapısı seçenekleri, (asansör kuyusunun genişliği uygun olmadığı durumlarda katlanabilir tip kapıda kullanılabilir)
● Çift hız veya VVVF Frekans Kontrollü Kademesiz Hız seçenekleri,
● Tam elektronik mikroişlemci kontrollü Normal Kumandalı veya Sellektif Toplamalı, Simpleks veya Grup Kumanda seçenekleri,
● Opsiyonel olarak acil kata getirme sistemi,
● Kabin dekoratif; paslanmaz ile orijinal tasarımlı laminatın mükemmel uyumu olan lüks fosformik veya desenli paslanmaz çelik kaplamalı duvar seçeneklerine sahiptir.
● Linolyum, mermer, seramik granit veya granit taban seçeneklerine sahiptir.

 

Bütün bunların dışında sizin için tasarlanmış, size özel çözümler; özel paslanmaz desenleri, vitray, cam panelli kapılar, panoramik kabinler... İnsan Asansörleri genel olarak konutlarda kullanılır ve 1. sınıf asansörler kategorisine girer. Bunun dışındaki (iş yerleri, oteller vs.) asansör grupları 2. sınıf olarak adlandırılır.

 

2013 yılında imar mevzuatında yapılan değişiklikle beraber yeni yapılacak binalarda kat adeti 3 olan binalara asansör boşluğu bırakmak, 4 ve daha fazla olan binalarda ise asansör yapma şartı getirildi.:

Konutlarda Asansör Zorunluluğu

  • Kat Sayısı > 3 ise asansör  yapılmak zorundadır.
  • Kat Sayısı = 3 ise asansör boşluğu bırakılmak zorunludur. İstenirse asansör yapılabilir.
  • Kat Sayısı < 3 ise asansör boşluğu bırakılması zorunlu değil. İstenirse asansör yapılabilir.

Umumi Binalarda Asansör Zorunluluğu

  • Kullanılabilir Kat Alanı 800 m2‘nin üzerinde ve Kat Sayısı > 3 ise çift asansör yapılması zorunludur.
  • Kullanılabilir Kat Alanı 800 m2‘nin üzerinde ve Kat Sayısı > 1 ise tek asansör yapılması zorunludur.

Yüksek Katlı Binalarda Asansör Zorunluluğu

  • Kat Sayısı > 10 ise çift asansör yapılması zorunludur.
  • Kat Sayısı = 10 ise çift asansör yapılması zorunludur.

 

YÜK ASANSÖRLERİ


Yük taşıma amaçlı üretilmiş asansörlerdir. İnsan asansörlerine göre konfor ve hız aranmayabilir. Depo, alışveriş merkezleri, fabrikalar gibi, yük taşıma işlerinin yoğun olduğu yerlerde kullanılmak üzere, 630 Kg, 1000 Kg, 1600 Kg, 2000 Kg veya 2000 Kg dan daha fazlasını taşıyabilecek kapasitede tasarlanır. 1/1 ile 1/2 özel tahrik düzeni ile redaktörlü veya hidroliktir. Yük asansörlerinde, en ağır koşullarda kullanım sağlanmaktadır. Yine insan asansörleri de olduğu gibi, yük asansörlerinde de opsiyonel özellikler seçilir. Seyir mesafesinin çok olmadığı orta yükseklikte binalarda hidrolik çözümlerimiz ile hem konforlu bir seyir yaşayabilir hem de işletme maliyeti açısından oldukça önemli bir tasarruf sağlayabilirsiniz. Kapı tiplerimiz ihtiyaca özel olarak, istenilen temiz açıklığı ve yüksekliği sağlayacak şekilde, yarı otomatik çift kanatlı veya tam otomatik olarak kullanılmaktadır.
● Kapı tiplerimiz ihtiyaca özel olarak, 900x2000 mm. tek kanat ve 1200x2000 mm. ile 3000x2000 mm. ebatlarında çift kanatlı istenilen temiz açıklığı ve yüksekliği sağlayacak şekilde, yarı otomatik veya tam otomatik olarak kullanılmaktadır.

● Hidrolik tahrikli serisi 5 kata kadar olan binalar için tasarlanmıştır. Hidrolik tahrik minimum yer kullanır ve esnek bir sistem olduğundan uygun herhangi bir yere yerleştirilebilir. (Özellikle asansör kuyusunun tabanından 15 m mesafeye kadar.) Her iki özellik de mevcut binalardaki tesisatlar için yararlıdır.
● Elektrikli tahrikler daha fazla trafiği kaldırabilir. Biraz daha hızlı olduklarından 4 katın üzerindeki binalarda tercih edilmektedir. Ayrıca nispeten enerji tasarrufu sağlarlar. Hem alçak hem de orta yükseklikteki binalar için uygundur ve saatte 120 adede kadar start yapabilir.

 

HASTA ASANSÖRLERİ

 

● Sağlık tesislerinde kullanılan hasta asansörleri, sedye taşımak amaçlı olarak tasarlanmış olup 1600 kg, 2000 kg ve 2500 kg taşıma kapasiteleri vardır. Hız 0,63 m/s den 2,5 m/s ye kadar olabilir.
● Elektrik tahrikli hasta asansörleri, çift hızlı (1 m/s ye kadar ) veya kademesiz hız ayarlı (3,15 m/s ye kadar ) olabilmektedir.

● Hidrolik tahriklilerde ise azami hız 1 m/s dir. Hastanenin yatak sayısı dikkate alınarak, asansör sayısı, kapasitesi ve hızı yapılan trafik hesabı sonucu tespit edilmektedir. Asansör kumanda sistemleri olarak mikroişlemcili; basit kumandalı, tek yön toplamalı, yönlere hassas toplama ve dağıtmalı ve ikili grup (dubleks)dan 6’lı gruba kadar grup kumandalı sistemler kullanılmaktadır.

Kapılar manüel veya otomatik yana toplanan/merkezden açılan tip veya elektrostatik boyalı ve setine/desenli paslanmaz çelik sac kaplı olabilir.

Kabinler, TSE standartlarına uygun ebatlarda laminant veya paslanmaz çelik kaplı olarak yapılmakta ve darbe kuşakları ile teçhiz edilmektedir. Bu sayede kabine giriş ve çıkışlardaki çarpma sırasında hastaya ve kabine verilebilecek zararlar ortadan kaldırılmaktadır. Kabin tabanı anti bakteriyel PVC evsaflı malzeme ile kaplıdır. Kabin aydınlatması, sedyede bulunan ve hastayı rahatsız etmeyecek ışık şiddetindeki aydınlatma ile ve müşteri talepleri doğrultusunda dekoratif şekilde yapılmaktadır.
● Elektrik kesilmelerine karşı önlem, ayarlanmış ışık akısı, anti bakteriyel tedbirler, paslanmaz aksam gibi ilave özel donamınlar eklenmiş asansörlerdir.

 

 

Panoramik Asansör

 

Panoramik asansörler Otel binalarında, tatil köylerinde, alışveriş merkezlerinde yolcuların manzarayı görebilmesi ve ferah bir ortamda seyahati için tasarlanır.

● Kırılmaz lamine camdan yapılıp herhangi bir tehlike esnasında yolculara zarar vermeyecek şekilde tasarlanır. Kabinin cam ile çerçevelenmiş olması kullanıcısına ferahlık vermekte ve insanlar kapalı bir kabin yerine panoramik asansörleri tercih etmektedir.
● Cazip tasarımları, müşteri beklentilerini ve kullanıcıların kullanım keyfini eşsiz bir şekilde birleştiren özel bir çözümdür. Bina mimarisine uygun olarak Tahrik düzeni elektrik ve hidrolik yapılabilmektedir.
● Panoramik asansörlerimiz bina mimarisine uygun olarak 4 kişiden 21 kişiye kadar çeşitli kapasite ve 0,63 m/sn hızdan 2,5 m/sn hıza kadar çıkabilen özelliklere sahiptirler.
Yüksek hız ve konfora aşırı dikkat edilen binalarda frekans kontrollü hız kontrol üniteleri kullanılmaktadır. Frekans kontrollü sistemler konfor ve hassasiyetin yanında %45 elektrik tasarrufu sağlar.

Bütün bunların dışında sizin için tasarlanmış, size özel çözümler; müşterilerinin arzuları doğrultusunda uygun tasarımlar sunar.

 

Hidrolik Asansörler

 

Kaldırma işi, hidrolik sıvısını, kabini doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen bir kaldırıcıya sevk eden ve elektrikle tahrik edilen bir pompa vasıtasıyla gerçekleşen asansörlerdir.

● Bu asansörlerde aşağı yön hareketi kabinin kendi ağırlığı ile gerçekleşmektedir.Hidrolik asansörlerde makine dairesi genel olarak, ilk durak seviyesinde bulunur. Burada bir yağ kazanı ve bunun üzerinde hidrolik makinesi (düzeneği), kumanda panosu ve hidrolik sıvısının içinden geçtiği hortumlar bulunmaktadır.

● Asansör kuyusu içinde; Kabin, varsa karşı ağırlık, silindir piston sistemi, askı tertibatı ve tamponlar bulunmaktadır.Hidrolik asansörler elektriğin tahrik ettiği pompanın yağı itmesiyle pistonların kabini kaldırması esasına göre çalışır.Pompalanan yağ, hidrolik makinesinden belirli şartları yerine getirerek geçip borular vasıtasıyla silindiri harekete geçirirler. Silindir kabine doğrudan veya dolaylı olarak bağlanmış olabilir. Silindirin ittiği kabin alınan kumanda ile gerekli kata taşınır.

● Hidrolik asansörler genellikle; Konutlarda, villa ve evlerde, tadilat gören binalarda; bina statiğine ek yük getirilmesinin istenmediği durumlarda(örneğin eski eser tadilatı), fabrikalarda, alış veriş merkezlerinde panoramik olarak kullanılırlar.

 

Asansörler genel olarak yapılan sözleşmeler gereği aylık, 6 aylık ve yıllık olarak gerekli bakımlardan geçmelidir.

Esas olarak oteller, bakım evleri, bürolar ve apartmanlar gibi yeni inşa edilmiş veya mevcut alçak binalar için uygundur ve orta düzeyde yolcu akışı için idealdir.

 

 

SERVİS ASANSÖRLER

Servis asansörleri genelde otel, restoran ve villalarda mutfaktan yemek yenilen kata, tabak, bardak, tepsi taşınmasında kullanılır. Sadece yük taşımak amaçlı olarak, insanların giremeyeceği boyutlarda tasarlanırlar.

Küçük tip yük asansörleri olarak düşünebileceğimiz servis asansörleri 50 Kg’dan 250 Kg’a kadar değişik taşıma kapasitelere sahiptir. Servis asansörleri, genelde giyotin tipte kapılıdırlar.

Giyotin kapılar, basit bir hareketle açılıp kapanması sayesinde kullanıcıya büyük kolaylık sağladığı gibi, yarı otomatik kapılar gibi açıldıklarında yer de işgal etmezler.

Hijyenik şartlara dikkat edilmesi gereken servis asansörlerinde paslanmaz çelik kabin içi kaplamaları, anti bakteriyel taban malzemeleri seçilir.

Yapınıza uygun servis asansörünü planlayabilmemiz için satış sorumlumuzu aramanız yeterli.

 

▪ Tek hızlı tahrik sistemi
▪ Işıklı ve sesli kullanma panelleri
▪ Galvaniz profilden oluşan kuyu taşıyıcı iskeleti (Modüler)
▪ Sessiz, arızasız, ekonomik çözümler
▪ Makine dairesi yeri; altta veya üstte

 

Makine Dairesiz Asansörler

Makine dairesiz asansörler özellikle yolcu terminalleri, çok katlı mağazalar, alışveriş merkezleri ile eğitim, kültür ve sağlık kuruluşları için uygun bir çözüm oluşturur. Özellikle daha yoğun yolcu trafiği olan ve daha yüksek ticari binalar da tasarımcılar, inşaatçılar ve bina sahipleri için önemli avantajlar sağlar.

● Makine dairesine gerek duymaması bina alanını arttırmakta ve sistemin enerji etkinliği, işletme maliyetini düşürerek ek bir değer kazandırmaktadır.
● Makine dairesiz asansörlerimizin, 24 kata kadar olan binalarda, 2000 kg. Kapasiteye ve 1.6 m/sn hıza kadar, tesis edilebilme imkanı vardır.
● Geleneksel motorlara göre % 40’ a varan enerji tasarrufunun yanı sıra, dişli kutusunun olmaması nedeniyle yıpranma son derece az olmaktadır. Sistemin yağsız olması çevre kirliliği ve yangın tehlikesini tamamen ortadan kaldırmaktadır.

● V3F kontrolü ise son derece sessiz ve konforlu bir seyir sağlarken, düşük motor devri de sistemin güvenliğini en üst düzeye çıkartmaktadır.

Makine dairesiz sistemlerin avantajları
▪ Makine dairesiz tasarım ile bina hacminde tasarruf.
▪ Üstün kontrol teknikleri ile eşsiz duruş hassasiyeti.
▪ Her çeşit binaya kolay entegrasyon.
▪ Kaldırma ünitesinin üstün performansı ile sessiz ve konforlu seyir.
▪ Daha az kalkış akımı, daha az enerji kullanımı.
▪ Hızlı ve etkin montaj.
▪ Optimum performans.

 

Standartlar -TS No

Kabul Tarihi Yürürlük Durumu
TS EN 81-1+A3 29.03.2011 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler- Yapım ve Montaj İçin Güvenlik Kuralları- Bölüm 1: Elektrikli Asansörler
TS EN 81-2+A3 23.03.2010 YÜRÜRLÜKTE

İNGİLİZCE

Asansörler- Yapım ve Montaj İçin Güvenlik Kuralları- Bölüm 2: Hidrolik Asansörler
Direktif:95/16/EC
TS EN 81-21 19.01.2010 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler – Yapım ve montaj için güvenlik kuralları- Yolcu ve yük asansörleri için özel uygulamalar – Bölüm 21: Mevcut binalardaki yeni yolcu ve yük asansörleri
Direktif:95/16/EC
TS EN 81-2/A2 20.02.2007 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler- Yapım ve montaj için güvenlik kuralları - Bölüm 2: Hidrolik asansörler
TS EN 81-40 19.01.2010 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler - Yapım ve montaj için güvenlik kuralları - Yolcu ve yük asansörleri için özel uygulamalar - Bölüm 40:Hareket engelli yolcular için yürüyen merdivenler ve eğimli kaldırma platformları
Direktif:2006/42/EC(98/37/EC)
TS EN 81-43 19.01.2010 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler – Yapım ve montaj için güvenlik kuralları- Yolcu ve yük asansörleri için özel uygulamalar – Bölüm 43: Vinçler için asansörler
Direktif:2006/42/EC(98/37/EC)
TS EN 81-73 20.04.2006 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler – Yapım ve montaj için güvenlik kuralları- Yolcu ve yük asansörleri için özel uygulamalar – Bölüm 73: Yangın anında asansörlerin davranışı
Direktif:95/16/EC
TS CEN/TR 81-10 19.01.2010 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler – Yapım ve montaj için güvenlik kuralları- Temeller ve yorumlar – Bölüm 10: EN 81 serisi standardların sistematiği
TSE CEN TS 81-82 09.04.2009 YÜRÜRLÜKTE
Asansör-Yapım ve montaj için güvenlik kuralları - Mevcut asansörler - Bölüm 82 - Engelliler dahil mevcut asansörlere erişebilirliğin geliştirilmesi
TS EN 81-28 23.02.2006 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler – Yapım ve montaj için güvenlik kuralları – Yolcu ve yük asansörleri - Bölüm 28: Yolcu ve yük asansörlerinde uzaktan alârm
Direktif:95/16/EC
TS EN 81-3+A1 28.04.2009 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler- Yapım ve Montaj İçin Güvenlik Kuralları- Bölüm 3: Elektrikli ve Hidrolik Servis Asansörleri
Direktif:2006/42/EC(98/37/EC)
TS EN 81-58 23.02.2006 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler – Yapım ve montaj için güvenlik kuralları - Muayene ve deneyler – Bölüm 58: Kat kapıları için yangına karşı dayanıklılık deneyi
Direktif:95/16/EC
TS EN 81-70 21.06.2007 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler - Yapım ve montaj için güvenlik kuralları - Yolcu ve yük asansörleri için özel uygulamalar - Bölüm 70: Engelliler dâhil yolcu asansörleri için erişilebilirlik
Direktif:95/16/EC
TS EN 81-72 23.02.2006 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler – Yapım ve montaj için güvenlik kuralları - Yolcu ve yük asansörleri için özel uygulamalar – Bölüm 72: İtfaiyeci asansörleri
Direktif:95/16/EC
TS EN 81-80 21.12.2006 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler - Yapım ve montaj için güvenlik kuralları-Mevcut asansörler-Bölüm 80: Mevcut yolcu ve yük asansörlerinin güvenliğini geliştirme kuralları
TS EN 81-70/A1 21.06.2007 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler- Yapım ve montaj için güvenlik kuralları- Yolcu ve yük asansörleri için özel uygulamalar - Bölüm 70: Engelliler dâhil yolcu asansörleri için erişilebilirlik
Direktif:95/16/EC
TS EN 81-71+A1 06.12.2007 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler - Yapım ve montaj için güvenlik kuralları - Yolcu ve yük asansörleri için özel uygulamalar - Bölüm 71: Kasıtlı tahribata karşı dayanıklı asansörler
Direktif:95/16/EC
TS IEC 245-5 07.04.1997 YÜRÜRLÜKTE
Kablolar-Kauçuk Yalıtımlı-Beyan Gerilimi En Çok 450/750 V Olan Bölüm 5: Asansör Kabloları
TS EN 627 07.03.1997 YÜRÜRLÜKTE
Asansörlerin, Yürüyen Merdivenlerin ve Yürüyen Yolcu Bantlarının Verilerinin Kaydedilmesi ve İzlenmesi Kuralları
TS EN 81-3+A1/AC 02.03.2010 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler- Yapım ve Montaj İçin Güvenlik Kuralları- Bölüm 3: Elektrikli ve Hidrolik Servis Asansörleri
Direktif:2006/42/EC(98/37/EC)
TS 1812 27.12.1988 YÜRÜRLÜKTE
Asansörlerin Hesap,Tasarım ve Yapım Kuralları (Elektrikle Çalışan İnsan ve Yük Asansörleri İçin)
TS ISO 4190-5 22.02.2001 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler ve Servis Asansörleri- Bölüm 5: Kumanda Tertibatları, Sinyalleri ve İlâve Bağlantılar
TS ISO 4190-6 22.02.2001 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler ve Servis Asansörleri- Bölüm 6: Meskenlerde Kullanılan İnsan Asansörleri- Plânlama ve Seçim
TS ISO 4190-6/T1 16.02.2006 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler ve Servis Asansörleri- Bölüm 6: Meskenlerde Kullanılan İnsan Asansörleri- Plânlama ve Seçim
TS ISO 7465
İnsan ve yük asansörleri - Asansör kabinleri ve karşı ağırlıkları için kılavuz raylar - T tipi
22.03.2011 YÜRÜRLÜKTE
TS 8237 ISO 4190-1 22.04.2004 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler - Yerleştirme ile ilgili boyutlar - Bölüm 1: Sınıf I, sınıf II, sınıf III ve sınıf VI asansörler
TS 8238 ISO 4190-2 22.04.2004 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler - Yerleştirme ile ilgili boyutlar Bölüm 2: Sınıf IV asansörler
TS 8239 29.03.1990 YÜRÜRLÜKTE
Asansörler- Otomatik Kapılı- Yerleştirilmesi İle İlgili Boyutlar- Sınıf 5- Servis Asansörleri
TS ISO 8383 15.02.2000 YÜRÜRLÜKTE
Gemi Asansörleri- Özel Kurallar
TS EN ISO 10535 03.07.2007 YÜRÜRLÜKTE
Özürlülerin Taşınması İçin Asansörler Özellikler ve Deney Metodları
Direktif:93/42/EEC
TS EN 12015 12.10.2006 YÜRÜRLÜKTE
Elektromanyetik uyumluluk – Asansörler, yürüyen merdivenler ve yürüyen bantlar için ürün ailesi standardı - Emisyon
Direktif:2004/108/EC(89/336/EEC)
TS EN 12016+A1 12.02.2009 YÜRÜRLÜKTE
Elektromanyetik uyumluluk - Asansörler, yürüyen merdivenler ve yürüyen bantlar için ürün ailesi standardı - Bağışıklık
Direktif:95/16/EC,2006/42/EC(98/37/EC)
TS 12255 25.04.2006 YÜRÜRLÜKTE
Yetkili servisler - Asansörler, yürüyen merdivenler ve yürüyen yolcu bantları için - Kurallar
TS EN 12385-5 29.04.2005 YÜRÜRLÜKTE
Çelik tel halatlar – Güvenlik – Bölüm 5: Asansörler için halatlar
Direktif:95/16/EC
TS EN 12385-5/AC 28.04.2009 YÜRÜRLÜKTE
Çelik tel halatlar - Güvenlik - Bölüm 5: Asansörler için halatlar
Direktif:95/16/EC
TS EN 13015+A1 29.06.2009 YÜRÜRLÜKTE
Asansör ve yürüyen merdivenlerin bakımı - Bakım talimatları için kurallar
Direktif:95/16/EC,2006/42/EC(98/37/EC)
TS 13299 19.06.2007 YÜRÜRLÜKTE
Asansör ve yürüyen merdiven bakım ve onarımcısı
TS IEC 60227-6 26.04.2003 YÜRÜRLÜKTE
Kablolar-Polivinil Klorür Yalıtımlı-Beyan Gerilimi En Çok 450/750 V Olan Bölüm 6: Asansör Kabloları ve Bükülgen Bağlantılar İçin Kablolar
TS 9111 1991 YÜRÜRLÜKTE
Özürlü insanların ikamet edeceği binaların düzenlenmesi kuralları
TS EN ISO 13857 2009 YÜRÜRLÜKTE
Makinelerde Güvenlik-Kol ve Bacakların Ulaşabileceği Bölgelerde Tehlikenin Önlenmesi
İçin Güvenlik Mesafeleri
TS EN ISO 14121-1 2008 YÜRÜRLÜKTE
Makinelerde Güvenlik-Risk Analizi-Bölüm1:Prensipler
TS EN ISO 9001:2000(2009) 2009 YÜRÜRLÜKTE
Kalite Yönetim Sistemleri - Şartlar

 

 

ASANSÖR TERİMLERİ

Ani frenlemeli güvenlik tertibatı
Kılavuz raylar üzerindeki frenleme hareketi ani olan paraşüt sistemi

Araç asansörü
Kabini ticari olmayan motorlu araçları taşıyacak boyutlarda yapılmış asansör.

Asansör
Boyutları ve yapımı itibarıyla insanları da içine alacak bir kabini olan, tam düşey veya tam düşey doğrultuya 15 dereceden daha az eğimli olabilen kılavuz raylar arasında belli duraklara insan ve yük taşıyan bir araçtır.

Asansör boşluğu
Kabin ve eğer varsa karşı ağırlığın içinde hareket ettiği boşluktur. Bu boşluk; kuyu dibi, kuyu duvarları ve kuyu tavanı ile sınırlıdır.

Asansör Kuyusu
Kabin ve varsa karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının içinde hareket ettiği boşluk. Bu boşluk genellikle kuyu dibi, kuyu duvarları ve kuyu tavanı ile sınırlıdır.

Beyan Hızı
Asansörün tasarımlandığı, mt/sn olarak ifade edilen kabin hız değeri.

Beyan yükü
Asansörün tasarımlandığı taşıma yükü değeri

Dengeleme Ağırlığı
Kabin ağırlığının tümünü yada bir kısmını dengeleyerek enerji tasarrufu yapan kütle

Elektrik güvenlik zinciri
Seri olarak bağlı olan elektirk güvenlik cihazlarının tümü

En küçük halat kopma yükü
Halat anma çapının karesi ile, halat tellerinin anma dayanımı ve halat yapısına bağlı bir katsayının çarpımına eşittir.

Etek
Kabin eşiği veya durak kapısı eşiğinden aşağı doğru düşey doğrultuda uzanan düzgün bir kısımdır.

Güvenlik Tertibatı
Aşağı doğru aşırı hız kazanma veya askı tertibatının kopması halinde devreye girerek kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığını frenleyerek sabit tutan , mekanik bir tertibat.

Hız regülatörü
Asansör belli bir hıza ulaştığında tahrik tertibatını devre dışı bırakan ve gerektiğinde güvenlik tertibarını çalıştıran bir düzen

İskelet
Kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığını taşıyan, askı halatlarına bağlantılı metal çerçeve. Bu iskelet kabin duvarlarının bir parçası da olabilir.

Kabin
Asansörün insan ve/veya yükleri taşıyan bir parçası

Kabin bükülgen kablosu
Kabin ile kumanda tablosu arasındaki bağlantıyı sağlayan bükülgen kablo

Karşı ağırlık
Sürtünme ile tahriki sağlayan bir kütle

Kaymalı Güvenlik Tertibatı
Kılavuz rayları etkileyerek frenleme etkisinin sürtünme ile gerçekleştiği, kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığında meydana gelen kuvvetlerin kabul edilebilir bir değerde sınırlandırılması için özel önlemlerin alındığı bir güvenlik tertibatı.

Kılavuz Raylar
Kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığına kılavuzluk eden asansör kısımları

Kilit Açılma Bölgesi
Durak kapısı kilidinin açılmasına izin verilebilmesi için, kabin tabanının durak seviyesinin altında ve üstünde bulunması gereken bölge

Kullanıcı
Asansörden yararlanan kimse

Kullanılabilir Kabin alanı
Döşemeden 1 mt. yükseklikte ölçülen, asansörün çalışması sırasında yolcu ve yüklerin yararlanabileceği alan.

Kuyu alt boşluğu
Kabinin gittiği en alt durak seviyesinin altındaki asansör kuyusu kısmı

Kuyu üst boşluğu
Kabinin gittiği üst durak seviyesinin üstündeki asansör kuyusu kısmı

Lamine Cam
2 veya daha fazla cam tabakasından her birinin palstik bir madde ile birleştirilmesiyle meydana gelen güvenlik camı

Makara dairesi
Tahrik makinasının bulunmadığı, ancak makaraların bulunduğu, hız regülatörü ve elektrik tertibatının bulunabileceği oda.

Makina dairesi
Makina veya makinaların bulunduğu oda

Otomatik seviyeleme
Asansör durduktan sonra, yükleme ve boşaltma sırasında gerekirse birbirini takip eden hareketlerle durma seviyesinin ayarlanması.

Regülatör Halatı
Askı tertibatının kopması durumunda güvenlik tertibatını çalıştırmak için kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığına bağlanan yardımcı halat.

 

ASANSÖRLER ARTIK PERİYODİK KONTROL EDİLMEK ZORUNDA !

 Asansörlerin piyasaya arzından sonraki süreci ele alan ve bütün kullanım ömrü boyunca uyulması gereken asgari kriterleri belirleyen Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği 18.11.2008 tarih ve 27058 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmış ve 18.05.2009 tarihinde zorunlu uygulamaya girmiştir. Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği 05.11.2011 tarih ve 28106 sayılı Resmi Gazete’de ve daha sonra 24.6.2015 tarih ve 29396 sayılı Resmi Gazete’de revize edilerek tekrar yayınlanmıştır.

 Bahse konu yönetmeliğin asansörlerin periyodik kontrolü ile ilişkin olarak;

         MADDE 9 : Bina sorumlusu; asansörün bu Yönetmelik kurallarına uygun olarak güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak amacıyla ayda en az bir defa düzenli olarak bakımını yaptırmaktan ve kullanıcıların can ve mal güvenliğinin tam olarak sağlanması amacı ile gerek kullanım hatalarından, gerekse harici müdahalelerden meydana gelebilecek tehlikelerin önlenmesi için ilk yıllık kontrolünü, asansörün piyasaya arz edildiği tarih itibarıyla ilk yılın sonunda, devamında ise yılda en az bir kere yaptırmaktan sorumludur

MADDE 10 : Asansörün piyasaya arz edildiği tarih itibarıyla ilk yılın sonunda, devamında ise yılda en az bir kere olmak üzere, her asansörün yıllık kontrolü yapının bağlı bulunduğu ilgili idare tarafından, A tipi muayene kuruluşuna yaptırılır.

MADDE 11: (1) 1/1/2012 tarihine kadar asansörün piyasaya arz edildiği tarih itibarıyla ilk yılın sonunda, devamında ise yılda en az bir kere olmak üzere, her asansörün yıllık kontrolü yapının bağlı bulunduğu ilgili idarece yapılır. Ancak kadrosunda yeterli sayıda Elektrik/Elektronik ve Makine Mühendisi bulunmayan ilgili idare, yıllık kontrol işini, o asansörün yapımında görev almamış yetkili mühendislere yaptırabilirler. Bu mühendisler tarafından can ve mal güvenliği yönünden tesisin işletilmesine engel bulunup bulunmadığına dair en az üç nüsha halinde bir rapor düzenlenir. Hazırlanan raporun birer nüshası ilgili idarede, bakım yapan firmada ve bina sorumlusunda muhafaza edilir.”

Denmektedir. Bu yönetmelikten de anlaşılacağı gibi; Anılan yönetmelik gereği güvenli ve işletme yönünden uygun şekilde çalıştığının tespiti için piyasaya arz edildiği tarih itibariyle ilk yılın sonunda, devamında ise yılda en az bir kere bina sorumlusu tarafından her asansörün yıllık kontrolünün yaptırılması gerekmektedir.

 Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği gereği 01.01.2012 tarihinden itibaren, yapının bağlı bulunduğu belediye ve belediye hudutları dışındaki yapılar için Valilik veya ilgili kanunlar çerçevesinde yapı ruhsatı vermekle yetkilendirilen kurum ve kuruluşlar, asansörlere yönelik yıllık kontrolleri TS EN ISO/IEC 17020 Standardına göre asansör konusunda akredite olmuş A tipi muayene kuruluşları tarafından yapılmasını sağlamak ve yaptırıldığının denetiminden sorumlu olacaktır.

 Asansör yıllık kontrolleri konusunda A tipi muayene kuruluşunun belirlenmesi, kontrollere ilişkin bina sorumlularına gerekli duyuruların yapılması ve muayene kuruluşunun görevlendirilmesine ilişkin düzenlemeleri içeren Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği ile A tipi muayene kuruluşu belirleme ve görevlendirme sürecinde kurumunuza yardımcı olması için Odamız tarafından hazırlanan ve ekte (Ek-1/Ek-2) verilen “Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği çerçevesinde Belediye Sınırları İçerisinde Bulunan Yapılardaki Asansörlerin Yıllık Kontrolü İçin Teknik Şartname ve Belediye Sınırları İçerisindeki Asansörlerin Yıllık Kontrolü Hakkında Sözleşme” hakkında Tüm Belediyelerimizi  bilgilendirmek üzere 8 Aralık 2011 tarihinde 15:00-16:30 saatleri arasında Temsilciliğimiz eğitim salonunda bir bilgilendirme toplantısı yapılmıştır.

 Ülkemizde asansörlerin projelendirilmesi, montajı ve bakımı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından 31.01.2007 tarihinde (Resmi gazete 26420) yürürlüğe giren Asansör Yönetmeliğine göre yapılmaktadır.

.Halen yürürlükte bulunan 95/16/AT sayılı Yönetmelikte Asansör imalat, montaj ve bakım süreçlerinde çalışan mühendislere yönelik açık bir düzenleme bulunmamaktadır.

Son 6 yıldaki denetimlerin ortalamasına göre, denetlenen asansörlerin yüzde 50 sinden fazlası "kesinlikle kullanılamaz durumda.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Makina Mühendisleri Odasının hazırladığı "Asansörlerde Durum Raporu"na göre, Türkiye’de denetlenen ortalama 2 asansörden 1’i "kesinlikle kullanılamaz" durumda.

Bu tabloya rağmen denetimin sınırlı kalmaktadır, geçen yıl ülkedeki yaklaşık 200 bin asansörden sadece yüzde 5’inin oda tarafından kamu denetimine tabi tutulabilmiştir.

Çeşitli illerden toplam 38 belediyede yapılan denetimlerde incelenen yaklaşık yüzde 50 si "kesinlikle kullanılamaz", yüzde 30’u "eksikleri giderildikten sonra kullanılabilir" ve yüzde 20’si "iyi" durumda olduğu belirlenmiştir.

RUHSATSIZ BİNALAR TÜMÜYLE DENETİM DIŞI

Asansörlerin "bilinmeyen küçük bir yüzdesinin de yetkisiz, yetersiz ve denetimsiz firmalarca kontrol edilmektedir. Makina Mühendisleri Odası (MMO) ve Elektrik Mühendisleri Odası’nın (EMO) belediyelerle ortak protokol imzalayarak kamu denetimlerinin, mesleki esaslara ve standartlara uygun yürütülmektedir.

MMO ve EMO’nun kamu adına yürüttüğü kontrollerde, bir asansörün 132 ayrı noktadaki durumunu belirleyen bir rapor düzenlenerek, "Eksikleri tespit edilen ya da kullanılması sakıncalı görülen asansörler, eksikleri giderildikten sonra ikinci bazen üçüncü kez kontrol edilmekte ve raporlanmaktadır. Yıllık kontroller, can ve mal güvenliğini sağladığı gibi, işini doğru yapmayan, uygunluk belgesi olmayan, gerekli koşulları yerine getirmeyen bakımcı firmaların tespit edilmesinde de etkili olmaktadır" denildi. Özellikle piyasadaki denetim boşluğunun eleştirildiği raporda, öne çıkan bazı çözüm önerilerimiz şöyle:

Asansör Yönetmeliğinde, halen kullanılmakta olan asansörlere ilişkin bir yaptırım bulunmuyor. Yeni yapılan asansörlerde uygulanmakta olan güvenlik kriterlerinin, kullanımdaki asansörlere de uygulanması yönünde düzenleme yapılmalı.

Asansörlerin ilk denetimleri belediyelerce veya valiliklerce yapılarak ruhsat verilmekte, odalar ise ancak protokoller çerçevesinde ruhsatlandırma süreçlerinde devreye girebiliyor. Oysa Türkiye’de çok sayıda iskansız bina bulunuyor ve bu binaların asansör denetimleri yasal boşluklar nedeniyle yapılamıyor. Bu durum, birçok binadaki asansörlerin topraklamasız, emniyetsiz ve fren tertibatı bulunmaksızın çalışması anlamına geliyor. Söz konusu binalara ve denetimsiz asansörlerine yönelik de çalışmalar yapılmalı.

Her Yıl çok sayıda asansör kazaları yaşanmakta bu kazalar yaralanmalara ve ne yazık ki bazen de, ölümlere yol açmaktadır. Bu kazaların en aza indirilmesi için mutlaka ve mutlaka asansörlerin periyodik kontrollerinin yapılması şarttır.Bunun içinde tüm yetkili ve sorumluları göreve çağırıyoruz.

ASÖNSÖRLERDE HUKUKi SORUMLULUKLAR, BiNA SORUMLUSUNUN YÜKÜMLÜLÜKLERi NELERDiR?

Bina sorumlusu; asansörün bu Yönetmelik kurallarına uygun olarak güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak amacıyla ayda en az bir defa düzenli olarak bakımını yaptırmaktan ve kullanıcıların can ve mal güvenliğinin tam olarak sağlanması amacıyla gerek kullanım hatalarından, gerekse harici müdahalelerden meydana gelebilecek tehlikelerin önlenmesi için ilk yıllık kontrolünü, asansörün piyasaya arz edildiği tarih itibarıyla ilk yılın sonunda ve devamında ise yılda en az bir kere yaptırmaktan sorumludur.
Garanti süresi içinde bina sorumlusu ile asansörü monte eden veya onun yetkili servisi arasında aylık bakım ve servis hizmetleri sözleşmesi yapılması zorunludur.
Bina sorumlusu garanti süresinin bitiminden sonra asansörü monte eden veya onun yetkili servisiyle veya bir başka asansör monte eden veya onun yetkili servisiyle aylık bakım ve servis hizmetleri sözleşmesi yapmak zorundadır.
Asansör firmasınca teslim edilen bakım defteri asansörün varsa makine dairesinde veya bina sorumlusunca kalıcı olarak muhafaza edilir.

Bakım yapan firmalar, asansörlerin bakımını bu Yönetmelik’e uygun olarak yapacak olup, can ve mal güvenliği yönünden asansörün risk taşıması durumunda, bina sorumlusunu yazılı olarak bilgilendirir. Bilgilendirme yapıldıktan sonra bina sorumlusu, asansörün uygun hâle getirilmesini sağlayacaktır. Bakım yapan firmanın yazılı ihtarına rağmen uygunsuzluk giderilmediği takdirde sorumluluk bina sorumlusuna ait olacaktır.
Yıllık kontrol neticesinde, asansörün çalışmasında can ve mal güvenliği açısından bir tehlike söz konusu ise; asansörün çalışmasına can ve mal güvenliği sağlanıncaya kadar izin verilmez. Buna rağmen, asansörün çalıştırılmasından bina sorumlusu sorumludur.
Yıllık kontrol raporunun tanzim ettirilmesinin takibi sorumluluğu, asansörün bulunduğu bina sorumlusuna aittir.

ASANSÖR FiRMASININ YÜKÜMLÜLÜKLERi NELERDiR?

Asansörü monte eden veya onun yetkili servisi, monte edilen asansör için garanti süresi boyunca aylık bakım ve servis hizmetlerini vermek zorundadır.
Asansör monte edenle yetkili servisi arasında yapılacak olan yetkili servis sözleşmesi, montaj ve revizyon konuları hariç, sadece bakım ve servis konularını içerir.
Asansör monte eden, yaptığı her tip ve özellikteki asansörün yedek parçalarını 10 (on) yıl süreyle temin etmek ve kendisince monte edilen asansöre aylık bakım ve servis hizmeti veren bir başka asansör monte edenin veya onun yetkili servisinin veya bina sorumlusunun bu konudaki talebini acilen ve normal piyasa koşullarında karşılamak zorundadır. Bununla birlikte asansör monte eden, kendi bilgi ve becerisini içeren ticari sırları saklı kalmak kaydıyla, yedek parçaların yanı sıra bakım hizmeti verilebilmesini temin eden diğer araç ve bilgileri de ilgililere sağlar. Asansörü monte eden, asansöre müdahale edilmesine engel olunması amacıyla çeşitli cihaz ve şifreleme yöntemlerini kullanmış ise, ilgilinin asansöre müdahale edebilmesi için gerekli tüm bilgi ve imkânı sağlamak zorundadır.
Bakım yapan firmaca temin edilecek asansör bakım defterine, her bakımdan sonra asansör bakımıyla ilgili yapılan bütün işlemler işlenir. Bakım defterine işlenecek kayıtların bir nüshası bakım yapan firma tarafından da muhafaza edilecektir.
Bakım yapan firmalar, asansörlerin bakımını bu Yönetmelik’e uygun olarak yapacak olup, can ve mal güvenliği yönünden asansörün risk taşıması durumunda, bina sorumlusunu yazılı olarak bilgilendirir.
Bakım işini üstlenen firma, bakım sözleşmesi imzalanması akabinde söz konusu asansör için detaylı bir durum tespit raporu hazırlayıp, bina sorumlusuna verecektir.
Bakım yapan firma, bakımını yaptığı asansörün durumu hakkında talep edilmesi halinde, ilgililere gerekli her türlü bilgiyi verecektir.
Bakımı yapan firma, bina sorumlusunun, iki kişiden az olmamak üzere asansör sayısını dikkate alarak belirleyeceği sayıda kişiye acil durumlarda kurtarma çalışması konusunda eğitim vermek zorundadır. Verilen bu eğitim bir tutanakla kayıt altına alınacaktır. Ayrıca kurtarma çalışmalarını içeren talimat, kurtarma çalışmasını yapacak olanların kolaylıkla görebilecekleri yerlerde muhafaza edilecektir. Bina sorumlusu, eğitim alan kişilerin değişmesi halinde yeni görevlilere eğitim verilmesini sağlayacaktır.
Yeni bileşenin karakteristikleri orijinaliyle aynı olsa dahi makine, asansör kabini, kapısı, kontrol paneli, kılavuz ray gibi bir ana bileşenin veya güvenlik aksamının değiştirilmesi; Asansörün yerinin değiştirilmesi ve Asansörün hız, taşıyabildiği yük vb. gibi herhangi bir karakteristiğinin değiştirilmesi de dahil modernizasyonu, herhangi bir asansör monte eden tarafından yerine getirilmelidir.
Asansör bakımı yapılırken, yürürlükte bulunan bakım ile ilgili standartlar dikkate alınmalıdır.
Bakım sözleşmelerinde bu Yönetmelik’e aykırı hususlar yer alamaz.
Yıllık kontrol, asansörün bakımını üstlenen firma nezaretinde gerçekleştirilecektir.

iDARENiN YÜKÜMLÜLÜKLERi NELERDiR?

Asansörün monte edildiği binaya uygunluğuyla ilgili işlemler, belediye veya belediye hudutları dışındaki yapılar için valilik veya ilgili kanunlar çerçevesinde yapı ruhsatı vermekle yetkilendirilen kurum ve kuruluşlar tarafından 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili diğer kanunlar ve bu kanunlar kapsamında yürürlükte bulunan mevzuata göre yürütülür.
Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği kapsamına giren asansörlerin kayıt altına alınması amacıyla, işletmeye alınacak asansörler, belediyeye veya belediye hudutları dışındaki yapılar için valiliğe veya ilgili kanunlar çerçevesinde yapı ruhsatı vermekle yetkilendirilen kurum ve kuruluşlara tescil ettirilir.
Belediyeler veya belediye hudutları dışındaki yapılar için valilikler veya ilgili kanunlar çerçevesinde yapı ruhsatı vermekle yetkilendirilen kurum ve kuruluşlarca yapılan tesciller, altı aylık dönemler itibarıyla asansörün bulunduğu ildeki Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğüne listeler halinde bildirilir.
İlgili idare asansörlerin yıllık kontrolleri için A tipi muayene kuruluşu ile görevlendirme sözleşmesi imzalayarak kontrol işi için yetki verir ve kamuoyuna gerekli duyuruları yapar.
Bina sorumlusunca yıllık kontrolüne izin verilmeyen asansör, A tipi muayene kuruluşu tarafından yapının bağlı bulunduğu ilgili idareye bildirilir ve yıllık kontrolü yaptırılıncaya kadar asansörü ilgili idare hizmet dışı bırakır.
Yıllık kontrol faaliyetleri kapsamında, bina sorumlusunca kontrolüne izin verilmeyen veya asansör monte eden veya onun yetkili servisinin nezaret etmekten imtina etmesi nedeniyle kontrolü yapılamayan veya kontrol neticesinde can ve mal güvenliği açısından tespit edilen uygunsuzluklara yönelik gerekli düzeltme faaliyetleri gerçekleştirilmeyen asansör, yıllık kontrolü yapılıncaya kadar veya gerekli düzeltme faaliyetleri tamamlanıncaya kadar, yapının bağlı bulunduğu ilgili idare tarafından hizmet dışı bırakılır.